Evaluation of the Inhibitory Effect of Heracleum platytaenium Boiss Essential Oil Against Alternaria alternata

Özet

Çalışma, Türkiye’nin endemik bitkileri arasında yer alan olan Heracleum platytaenium uçucu yağının Alternaria alternata adlı fitopatojen fungus üzerindeki antifungal etkisini değerlendirmeyi amaçlamaktadır. A. alternata, tarımsal üretimde önemli ekonomik kayıplara yol açan yaygın bir fungal patojendir. Kimyasal fungisitlerin çevreye ve insan sağlığına olumsuz etkileri nedeniyle, doğal antifungal ajanların araştırılması giderek önem kazanmaktadır.

Araştırmada, farklı yıllarda elde edilen H. platytaenium  türünün meyveuçucu yağlarının antifungal etkinliği in vitro koşullarda test edilmiştir. Farklı konsantrasyonlarda (5, 10 ve 20 µL) uygulanan uçucu yağlar, Patates Dekstroz Agar (PDA) ortamında A. alternata’nın miselyal gelişimi üzerindeki etkileri açısından incelenmiştir. Bulgular, uçucu yağın doza bağlı olarak fungal gelişimi baskıladığını göstermiştir. En yüksek inhibisyon oranı 20 µL konsantrasyonunda gözlemlenmiş olup, 2021 yılına ait uçucu yağ %86,6'ya varan inhibisyon sağlamıştır. Bu sonuçlar, uçucu yağın antifungal aktivitesinin ekstraksiyon yılına bağlı olarak değişebileceğini ortaya koymuştur.

Sonuç olarak, H. platytaenium uçucu yağı, A. alternata’ya karşı umut vadeden bir doğal antifungal ajan olarak değerlendirilebilir. Ancak, bileşen profili, etkinlik mekanizmaları ve farklı patojenlere karşı geniş kapsamlı testler ile desteklenmesi gerekmektedir. Gelecekteki araştırmalar, tarımsal üretimde biyofungisit olarak kullanımı için daha kapsamlı incelemeleri içermelidir.