Biyolojik Mücadele Uygulanan Biber Seralarında Farklı Tonlardaki Sarı ve Mavi Yapışkan Tuzaklarda Orius laevigatus ve Creontiades Pallidus’un Yakalanma Durumunun Belirlenmesi

Özet

Ticari olarak temin edilebilen faydalı organizmaların uygulanması, örtüaltı biber üretiminde zararlı türlerin biyolojik kontrolünde önemli başarılar sağlamıştır. Bunlar arasında, Orius laevigatus Fieber, serada yetiştirilen biberlerde önemli bir zararlı olan Frankliniella occidentalis (Pergande) popülasyonlarını bastırmak için entegre zararlı yönetimi (IPM) programlarında yaygın olarak kullanılmaktadır. Biyolojik ajanlara ek olarak, biber seralarında yaygın olarak sarı ve mavi yapışkan tuzaklar kullanılmakta olup, öncelikli olarak thrips ve beyazsinekleri hedef almaktadır. Ancak, bu renk tuzakları, O. laevigatus gibi faydalı böcekler de dahil olmak üzere hedef olmayan organizmaları istemeden yakalayabilir. Bu çalışmada biyolojik mücadele uygulanan biber seralarında zararlı türler için kullanılan farklı tonlardaki sarı ve mavi yapışkan tuzaklarda yararlı tür O. laevigatus’un ve özellikle biyolojik mücadele uygulanan seralarda meyvelerde önemli zararlar oluşturabilen zararlı tür Creontiades pallidus (Rambur)’un yakalanma durumu araştırılmıştır. Araştırma, 2022 ve 2023 yetiştirme sezonlarında Antalya ilinde bulunan iki ticari biber serasında yürütülmüştür. Toplam altı tuzak renk çeşidi (her biri üç farklı sarı ve mavi tonlarında) bitkilerin üzerine dikey olarak asılmış, haftalık olarak değiştirilmiş ve her bir tuzakta yakalanan birey sayısı kaydedilmiştir. Denemeler tesadüf blokları deneme desenine göre dört tekerrürlü olarak gerçekleştirilmiş ve her hafta toplam 24 adet tuzak kullanılmıştır. Çalışma sonucuna göre tuzak renk  tonlarının O. laevigatus üzerindeki etkisi istatistiksel olarak anlamlı bulunurken (P<0,01), C. pallidus üzerindeki etkisi istatistiksel olarak anlamlı olmamıştır. Her iki yıla ait verilere göre, en fazla O. laevigatus bireyi açık mavi tuzaklarda kaydedilmiştir. Buna göre biyolojik mücadele uygulanan seralarda zararlılar için kullanılacak yapışkan tuzakların bu renk tonunda seçilmemesi, faydalı türlerin istenmeyen kayıplarının önlemesi için uygun olabilecektir. Ayrıca mavi tuzaklarda yakalanan tripsler ile sarı tuzaklarda yakalanan beyazsineklerin analizinde, her bir rengin farklı tonları arasında yakalanan birey sayılarında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı da ortaya konulmuştur.