Konya Kapalı Havzası Bireysel Yer altı (YAS) Sulamalarının Enerji Tüketimi ve Sera Gazı Emisyonu Yönünden Değerlendirilmesi

Özet

Konya Kapalı Havzası, Türkiye'deki 25 hidrolojik havzadan bir tanesidir. Havzada yer alan bireysel YAS sulamaları hem sulama alanı, hem de tarımsal su kullanımı açısından, diğer yer altı ve yer üstü sulamalarına oranla en yüksek orana sahiptir. Toplam 414.209 ha'lık sulama alanı ile birlikte, havzadaki şahıs kuyularının sayısı 74.621'dir. Bu çalışmada, Konya Kapalı Havzasında yer alan bireysel YAS sulamaları 2010, 2015 ve 2020 yılları için, enerji ve sera gazı emisyonu bakımından değerlendirilmiştir. Bireysel YAS sulamasında toplam enerji tüketimleri, 2010 yılında 12.875.442.516,8 MJ/yıl, 2015 yılında 16.005.581.706,3 MJ/yıl ve 2020 yılında 25.424.556.672,6 MJ/yıl olarak hesaplanmıştır. Birim alana karşılık enerji miktarı (E_A), 2010, 2015 ve 2020 yılları için sırasıyla toplam, 31.084,4 MJ/ha, 38.641,3 MJ/ha ve 61.381,0 MJ/ha olarak hesaplanmıştır. Birim sulama suyuna karşılık enerji miktarı ise (E_S), 2010 yılında 6,146 MJ/m³, 2015 yılında 7,497 MJ/m³ ve 2020 yılında 11,691 MJ/m³ olmuştur. Sulamadan kaynaklanan toplam emisyon miktarları ise, 2010 yılında 695.123.598,9 kgCO₂eşd/yıl, 2015 yılında 864.114.576,6 kgCO₂eşd/yıl ve 2020 yılında 1.372.629.275,6 kgCO₂eşd/yıl olarak hesaplanmıştır. Birim alana karşılık emisyon miktarı (SG_A), 2010, 2015 ve 2020 yılları için sırasıyla, 1.678,2 kgCO₂eşd/ha, 2.086,2 kgCO₂eşd/ha ve 3.313,9 kgCO₂eşd/ha, birim sulama suyuna karşılık emisyon miktarları ise (SG_S), aynı yıllar için sırasıyla 0,332 kgCO₂eşd/m³, 0,405 kgCO₂eşd/m³ ve 0,631 kgCO₂eşd/m³ olarak belirlenmiştir. Değerlendirme sonucunda, bireysel YAS sulamalarında enerji tüketimi ve sera gazı emisyonlarının yıllara bağlı olarak arttığı, 2020 yılında 2010 yılına kıyasla yaklaşık iki kat artışın olduğu görülmektedir.