M9 Anaçlı Gala Çeşidi Elmaların Ateş Yanıklığı Mücadelesinde Fosforoz Asit, Bacillus subtilis ve Yaygın Olarak Kullanılan Bakır Bileşiklerinin Etkililiği
Anahtar Kelimeler:
fire blight, control, copper, plant defenceÖzet
Özellikle elma, armut, ayva ve yenidünya gibi yumuşak çekirdekli meyvelerde, bazı meyvelerde ve birçok süs bitkisinde ekonomik kayıplara neden olan nekrojenik gram-negatif bakteri Erwinia amylovora ateş yanıklığı hastalığına neden olmaktadır. Bakır bileşikleri hastalık kontrol programlarında yoğun olarak kullanılmakta olup, bitki ve çevre sağlığı açısından toksik sorunlara yol açabilmektedir. Ayrıca patojende bakıra karşı direnç oluşumu da sıklıkla gözlenmektedir. Bu çalışmada, M9 anacı ile elma cv. Gala üzerinde bitki aktivatörü Fosforoz asit ve biyolojik mücadele ajanı Bacillus subtilis ile E. amylovora'ya karşı yaygın olarak kullanılan 3 farklı bakır bileşiği, Bakır sülfat, Bakır oksiklorür ve Bakır hidroksit karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir. Homojen gelişim gösteren 3 yaşındaki bitkilerde yeni sezon sürgün boyları 20-25 cm'ye ulaştığında kimyasallar ve B. subtilis ilk kez patojenin inokulasyonundan bir hafta önce, sonra 1 hafta arayla 2 kez uygulanmıştır. Aktif olarak büyüyen terminal bitki sürgünlerinin uçlarındaki en genç iki yaprak, 108 hücre ml-1 içeren E. amylovora str. EaARADY5 süspansiyonuna batırılmış makas kullanılarak kesilerek aşılanmıştır. Sürgün yanıklığı bazında hastalığın belirti gelişimi durduktan sonra hastalık şiddeti (%) belirlenerek hastalık değerlendirmeleri yapılmış ve sonuçlar istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0.05). Bulgulara göre tüm uygulamalar içerisinde en yüksek etki %69 etkinlikle bakır oksiklorür ile elde edilirken, en düşük etkinlik %43,5 bakır sülfat ile sağlanmıştır. Bakır bileşiklerinden en etkilisinin saha uygulamalarında kullanılmasının insan ve çevre sağlığı açısından kimyasallara daha az maruz kalınmasını sağlayacağı, B. subtilis ve fosforoz asidinin ateş yanıklığının entegre kontrolünde önemli ölçüde kullanılabileceği ortaya konulmuştur.