Peyzaj Planlamada Konfor Bölgelerinin Niğde Örneğinde Belirlenmesi

Özet

Çoğu planlı bir gelişme göstermeyen şehirlerimiz, artan insan ve yapı yoğunluğu, yanlış arazi kullanımı gibi birçok çevre sorunu sonucunda doğal ve kültürel çevrenin canlı yaşamını tehdit eden ekosistemlere dönüşmektedir. Bu olumsuz durum, kentin fiziksel yapısının dengeli olduğu kentsel planlama ve kentte insan ve çevre sağlığına olumlu katkıları olan açık ve yeşil alanlar oluşturacak peyzaj planlarıyla çözülme imkanına sahiptir. Son yıllarda yoğun kentleşmenin bir sonucu olarak ortaya çıkan kentsel ısı adası etkisi kent sakinleri için sorun yaratmaktadır. Ne yazık ki dünyadaki çoğu şehir bu olumsuz iklim olgusuyla karşı karşıyadır. Özellikle yapılaşma yoğunluklarının bilinçsizce arttığı kentlerde ısı adası etkisiyle mücadele etmek zorlaşmaktadır. İklim kuşağına ve şehirlerin yapısal yoğunluklarına bağlı olarak ısı adasının etkisi farklılık gösterebilmektedir. Ekolojik planlama bu sorunların gelecekte önemli çevre sorunlarına dönüşmesini engelleyecek bir faktör olarak karşımıza çıkmaktadır. Ekolojik planlamada dikkate alınması gereken en önemli bileşen iklimdir. Hava ve iklimin, insanların davranışları ve fizyolojik durumları üzerinde önemli bir etkisi vardır. İnsan performansı ve konforu iklim değişikliklerine göre ayırt edilebilir. İklim durumu veya termal konfor, insanın ruh hali ve dolayısıyla insan memnuniyeti için sağlıklı ve dinamik hava koşullarını ifade eder. İklim faktörlerinin 6 önemli parametresi vardır. Bu parametreler ortalama sıcaklık, bağıl nem ve ortalama rüzgar hızı gibi iklim koşullarıyla ilgilidir. Bu çalışmada Niğde ilinin en yoğun kullanım alanlarından biri olan Dr. Sami Yağız Caddesi boyunca termal konfor alanları belirlenmeye çalışılmıştır. Caddenin her iki tarafında eşit aralıklarla 22 noktada sıcaklık ve nem ölçümleri yapılmıştır. Ölçümler günde farklı günlerde ve gün içinde 4 farklı zaman diliminde yapılmıştır. Elde edilen değerler ArcGIS 10.3 yazılımına aktarılarak haritalar üretilmiştir. İklim verilerinin değerlendirilmesinde evrensel lineer uzatma sistemi kullanılmış olup caddede iklim faktörleri ve biyoiklimsel olarak uygun alanlar belirlenerek konfor düzeyi açısından değerlendirilmiştir. Çalışma alanında özellikle nem oranının ölçüm saatlerine göre çeşitlilik gösterdiği, sıcaklık derecesinde ise önemli bir değişimin olmadığı tespit edilmiştir.