Karbon Emisyonlarının Tarım Sektörü Üzerine Etkileri: Türkiye-AB Karşılaştırması
Özet
Araştırmada, Türkiye ve Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde tarımsal katma değer, üretici fiyat endeksi, gübre ve enerji kullanımı ile kara üzerindeki sıcaklık değişiminin; tarım sektöründen kaynaklanan karbon emisyonları üzerindeki etkileri incelenmiştir. Regresyon analizi ile karbon emisyonlarının belirleyicileri incelenerek, Türkiye ve AB arasındaki farklılıklar ortaya konulmuştur. Çalışmada değişkenlere ait veriler 2000-2022 dönemini kapsamaktadır. Türkiye’de tarımsal üretici fiyat endeksi, gübre kullanımı ve kara üzerindeki sıcaklık değişiminin tarımsal karbon emisyonlarını istatistiksel olarak anlamlı şekilde artırdığı tespit edilmiştir. Avrupa Birliği’nde ise tarımsal üretici fiyat endeksi karbon emisyonlarını azaltıcı yönde etkilerken, gübre kullanımı emisyonları artırıcı etki göstermiştir. Her iki modelde de tarımsal girdi kullanımının emisyonlar üzerindeki artırıcı etkisi, sürdürülebilir üretim tekniklerinin benimsenmesinin gerekliliğini ortaya koymaktadır. Elde edilen bulgular, Türkiye’nin Avrupa Yeşil Mutabakatı hedefleri doğrultusunda düşük karbonlu tarım uygulamalarını yaygınlaştırması gerektiğine işaret etmektedir.
